Biyobankalar Hakkında

Aynı zamanda biyo-kaynak olarak da adlandırılabilecek biyobankalar, biyolojik materyallerin ve onlarla ilgili verilerin toplandığı, depolandığı ve dağılımının sağlandığı yerlerdir. Amaç bilimsel araştırma ya da medikal tedavi odaklı olabilir. Genellikle, bahsedilen biyolojik materyaller insandan alınan örneklerdir; mesela doku, kan ya da diğer vücut sıvıları. Veri ise bu materyallerle ilgili herhangi bir bilgiyi kapsar; buna bağışı yapanın klinik durum bilgileri de dahildir.

Biyobankalar farklı kurumların bünyelerinde var olabilirler; mesela akademik tıp enstitüleri ve biyoteknoloji şirketleri. Ayrıca kendi başlarına, araşırmacılara biyobankacılık servisi sunan bağımsız bir organizasyon olarak da varlıklarını sürdürebilirler.

Araştırmaya destek veren modern biyobankalar; biyoloji, patoloji, bilgi teknolojisi altyapısı, laboratuvar yönetimi, etik kurallar ve mevzuat gereklilikleri konusunda uzman çalışanlardan oluşan, kompleks operasyonlara sahip kurumlardır. Biyobankalar bir yandan hasta haklarına saygılı olmaya bağlı kalırken, diğer yandan biyotıp araştırmacılarının arştırmaları için materyal ihtiyaçlarını karşılar. Bir biyobankanın aktiviteleri şöyle sıralanabilir:

  • Biyomateryal bağışçılarını bulmak, onları ‘Bilgilendirilmiş Onay’ sürecinde desteklemek (bu, hastanın haklarının korunması için gerekli protokolleri oluşturarak, etik kurulları ile koordineli çalışmak anlamına gelir),

  • Materyallerin toplanması için, klinisyen ve diğer tıp personeli ile birebir iletişime girip, bu örneklerin biyobankaya transferini sağlamak, ayrıca hasta bilgilerinin toplanması sürecinde klinisyenlere destek olmak (bu bilgiler güvenli data bazlarda saklanır) ,

  • Toplanan örnekle ilgili tüm lojistik desteğin koordine edilmesi; örneğin güvenilir taşıma, patoloji incelemeleri, moleküler biyoloji analizleri, ve araştırmacılara örnek dağıtımıyla ilgili işlemleri yönetmek,

  • Örneklerin, DNA veya RNA gibi, moleküllere işlenmesi sürecinde laboratuvarlara destek olmak ve bu ürünlerin biobanka envanterine kaydını yapmak,

  • Araştırmacıların, güvenli ve hastanın kimliğinin belli olmadığı envanterlere, ihityaçları olan materyallerin isteklerini yapabilmeleri için, ulaşabilmelerini sağlamak.